Ο Πρόσθιος Χιαστός είναι ένας από τους σημαντικότερους συνδέσμους της άρθρωσης του γόνατος. Η κύρια λειτουργία του είναι να εμποδίζει την πρόσθια ολίσθηση και την έξω στροφή της κνήμης σε σχέση με τον μηρό. Τραυματισμός του Προσθίου Χιαστού συμβαίνει συχνά σε αθλητές υψηλών απαιτήσεων (ποδόσφαιρο, σκι, μπάσκετ) συνέπεια πτώσεως από ύψος (άλμα), απότομης αλλαγής κατεύθυνσης ή άμεσης πλήξης του γόνατος.

Η ρήξη του προσθίου χιαστού εκδηλώνεται με έντονο πόνο και συλλογή υγρού στο γόνατο αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τον περιορισμό του εύρους κίνησης της άρθρωσης και χωλότητα. Ο πάσχων περιγράφει συνήθως χαρακτηριστικό ήχο κατά τον τραυματισμό και το αίσθημα ότι “έφυγε ή κόλλησε το πόδι”. Η διάγνωση της ρήξεως του προσθίου χιαστού συνδέσμου τίθεται με την ορθή λήψη του ιστορικού, την κλινική εικόνα και τον απεικονιστικό έλεγχο (μαγνητική τομογραφία).

Δεδομένου ότι ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος δεν επουλώνεται και δεν αποκαθίσταται η λειτουργία του, η αντιμετώπιση είναι χειρουργική. Μόνο σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας που δεν έχουν το αίσθημα της αστάθειας, δεν έχουν συνοδές βλάβες ή θα διακόψουν έντονες δραστηριότητες συνιστάται συντηρητική θεραπεία. Σκοπός της χειρουργικής θεραπείας είναι να ανακατασκευασθεί ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος, να ανακτηθεί η σταθερότητα και η λειτουργικότητα του γόνατος και τελικά να μπορεί ο ασθενής να ανακτήσει πλήρη δραστηριότητα στο επιθυμητό επίπεδο. Επιπλέον προστατεύει το γόνατο και περιορίζει σημαντικά τον κίνδυνο κάκωσης των μηνίσκων, των αρθρικών επιφανειών και την εξέλιξη προς την οστεοαρθρίτιδα.

 

Αιτίες

Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος μπορεί να τραυματιστεί με διάφορους τρόπους όπως:

• Αλλαγή κατεύθυνσης γρήγορα
• Σταματώντας ξαφνικά
• Επιβράδυνση κατά το τρέξιμο
• Λανθασμένη προσγείωση από άλμα
• Άμεση επαφή ή σύγκρουση, όπως ποδοσφαιρικό τάκλιν

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι οι αθλήτριες έχουν υψηλότερη συχνότητα τραυματισμού χιαστού από τους άνδρες αθλητές σε ορισμένα αθλήματα. Αυτό οφείλεται σε διαφορές στη φυσική κατάσταση και τη μυϊκή δύναμη. Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν διαφορές στην ευθυγράμμιση της λεκάνης και των κάτω άκρων (πόδι) και αυξημένη χαλαρότητα στους συνδέσμους.

 

Συμπτώματα

Τυπικά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Πόνο με οίδημα. Μέσα σε 24 ώρες, το γόνατό σας θα πρηστεί. Εάν αγνοηθεί, το πρήξιμο και ο πόνος μπορεί να υποχωρήσουν από μόνα τους. Ωστόσο, εάν επιχειρήσετε να επιστρέψετε στον αθλητισμό, το γόνατό σας θα είναι πιθανώς ασταθές και κινδυνεύετε να προκαλέσετε περαιτέρω ζημιά στον μηνίσκο του γόνατός σας.
• Απώλεια πλήρους εύρους κίνησης
• Δυσφορία κατα το περπάτημα

 

Πότε να επισκεφτείτε τον γιατρό σας

Αναζητήστε άμεση φροντίδα εάν κάποιος τραυματισμός στο γόνατό σας προκαλεί συμπτώματα τραυματισμού ρήξης χιαστού. Η άρθρωση του γόνατος είναι μια σύνθετη δομή οστών, συνδέσμων, τενόντων και άλλων ιστών που συνεργάζονται. Είναι σημαντικό να λάβετε μια έγκαιρη και ακριβή διάγνωση για να προσδιορίσετε τη σοβαρότητα του τραυματισμού και να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία.

 

Παράγοντες κινδύνου

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο ρήξης χιαστού, όπως:

• Το να είσαι γυναίκα. πιθανώς λόγω διαφορών στην ανατομία, τη μυϊκή δύναμη και τις ορμονικές επιρροές
• Συμμετοχή σε ορισμένα αθλήματα, όπως ποδόσφαιρο, ποδόσφαιρο, μπάσκετ, γυμναστική και σκι κατάβασης
• Φορώντας υποδήματα που δεν ταιριάζουν
• Χρήση κακοσυντηρημένου αθλητικού εξοπλισμού
• Συμμετοχή σε αθλήματα σε τεχνητό χλοοτάπητα

 

Επιπλοκές

Τα άτομα που παρουσιάζουν τραυματισμό ρήξης χιαστού έχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν οστεοαρθρίτιδα στο γόνατο. Η αρθρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και αν κάνετε χειρουργική επέμβαση για την ανακατασκευή του συνδέσμου. Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν πιθανώς τον κίνδυνο αρθρίτιδας, όπως η σοβαρότητα του αρχικού τραυματισμού, η παρουσία σχετικών τραυματισμών στην άρθρωση του γόνατος ή το επίπεδο δραστηριότητας μετά τη θεραπεία.

 

Εξετάσεις

Φυσική Εξέταση και Ιστορικό Ασθενούς

Κατά την πρώτη σας επίσκεψη, ο γιατρός σας θα σας μιλήσει για τα συμπτώματα και το ιατρικό ιστορικό σας. Κατά τη διάρκεια της φυσικής εξέτασης, ο γιατρός σας θα ελέγξει όλες τις δομές του τραυματισμένου γονάτου σας και θα τις συγκρίνει με το μη τραυματισμένο γόνατό σας. Οι περισσότεροι τραυματισμοί των συνδέσμων μπορούν να διαγνωστούν με μια ενδελεχή φυσική εξέταση του γόνατος.

 

Απεικόνιση τεστ

Άλλες εξετάσεις που μπορεί να βοηθήσουν τον γιατρό σας να επιβεβαιώσει τη διάγνωσή σας περιλαμβάνουν:

• Ακτινογραφίες. Αν και δεν θα δείξουν τραυματισμό στον πρόσθιο χιαστό σύνδεσμο σας, οι ακτινογραφίες μπορούν να δείξουν εάν ο τραυματισμός σχετίζεται με κάταγμα οστού.
• Απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού. Η μαγνητική τομογραφία δημιουργεί καλύτερες εικόνες από τις ακτινογραφίες μαλακών ιστών όπως ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος. Ωστόσο, συνήθως δεν απαιτείται μαγνητική τομογραφία για τη διάγνωση μίας ρήξης χιαστού. Η λήψη μαγνητικής τομογραφίας θα επιτρέψει στον γιατρό σας να αναζητήσει τραυματισμούς σε άλλες δομές μαλακών ιστών στο γόνατο.

 

Θεραπεία

Η θεραπεία για μια ρήξη χιαστού θα ποικίλλει ανάλογα με τις ατομικές ανάγκες του ασθενούς. Για παράδειγμα, ένας νεαρός αθλητής που ασχολείται με αθλήματα ευκινησίας πιθανότατα θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για να επιστρέψει με ασφάλεια στον αθλητισμό. Ένα λιγότερο δραστήριο ηλικιωμένο, άτομο μπορεί να είναι σε θέση να επιστρέψει σε έναν πιο ήσυχο τρόπο ζωής χωρίς χειρουργική επέμβαση.

 

Πόσος χρόνος χρειάζεται για να αναρρώσει κάποιος από την επέμβαση ρήξης πρόσθιου χιαστού και να επιστρέψει στον αθλητισμό;

Χρειάζεται λίγος χρόνος για να γίνει το μόσχευμα μέρος του σώματος και να περάσει από μια διαδικασία που ονομάζουμε συνδεσμοποίηση. Αυτή η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει εννέα ή 10 μήνες. Αν και ορισμένοι εξαιρετικοί αθλητές μπορούν να επιστρέψουν στον αθλητισμό σε έξι μήνες, ένα πιο ρεαλιστικό σενάριο μετά από ρήξη πρόσθιου χιαστού είναι ένας χρόνος αποθεραπείας τουλάχιστον οκτώ έως εννέα μηνών.

Ακόμα και τότε, αφού έχετε κάνει εξαιρετική θεραπεία και έχετε επιστρέψει στον αθλητισμό, μερικές φορές μπορεί να χρειαστεί άλλος ένας χρόνος για να νιώσετε ξανά φυσιολογικοί. Οι ασθενείς του συχνά του λένε ότι μόλις τη δεύτερη χρονιά μετά την επέμβαση ρήξης πρόσθιου χιαστού αισθάνονται ότι έχουν επιστρέψει πλήρως στο προηγούμενο επίπεδο παιχνιδιού τους.

Δεδομένου ότι ο καθένας θεραπεύεται διαφορετικά, δεν υπάρχει καθορισμένος χρόνος για τους αθλητές να επιστρέψουν στον αθλητισμό. Οι δοκιμές μπορούν να καθορίσουν εάν ένα ανακατασκευασμένο γόνατο είναι ή όχι τόσο λειτουργικό όσο το άλλο γόνατο και ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις ενός συγκεκριμένου αθλήματος. Οι γιατροί και οι φυσιοθεραπευτές συνήθως έχουν τον τελευταίο λόγο για το εάν ένας αθλητής είναι έτοιμος ή όχι να αγωνιστεί με ασφάλεια.

 

Πρόληψη

Η σωστή προπόνηση και άσκηση μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου τραυματισμού. Ένας ορθοπαιδικός, φυσιοθεραπευτής, αθλητικός προπονητής ή άλλος ειδικός στην αθλητική ιατρική μπορεί να παρέχει αξιολόγηση, οδηγίες και σχόλια που μπορούν να σας βοηθήσουν να μειώσετε τους κινδύνους.

Τα προγράμματα για τη μείωση του τραυματισμού περιλαμβάνουν:

• Ασκήσεις για την ενδυνάμωση των γοφών, της λεκάνης και της κάτω κοιλιάς με στόχο την εκπαίδευση των αθλητών ώστε να αποφευχθεί η μετακίνηση του γονάτου προς τα μέσα κατά τη διάρκεια μίας άσκησης όπως το squat
• Ασκήσεις που ενισχύουν τους μύες των ποδιών, ιδιαίτερα ασκήσεις οπίσθιων μηριαίων, για να εξασφαλίσουν μια συνολική ισορροπία στη μυϊκή δύναμη των ποδιών
• Προπόνηση και άσκηση με έμφαση στη σωστή τεχνική και τη θέση του γονάτου κατά το άλμα και την προσγείωση από άλματα
• Εκπαίδευση για τη βελτίωση της τεχνικής κατά την εκτέλεση κινήσεων περιστροφής