Οι αρθρώσεις σας συμμετέχουν σε σχεδόν κάθε σας δραστηριότητα. Κινήσεις όπως το περπάτημα, η κάμψη και η στροφή απαιτούν τη χρήση των αρθρώσεων των ισχίων και των γονάτων σας. Όταν το γόνατο γίνει παθολογικό ή τραυματιστεί, ο πόνος που προκαλείται μπορεί να περιορίσει σοβαρά την ικανότητά σας να κινείστε και να εργάζεστε. Το γόνατο είναι η μεγαλύτερη άρθρωση του σώματος και επιτελεί κεντρικό ρόλο σε σχεδόν κάθε καθημερινή δραστηριότητα. Η άρθρωση του γόνατος σχηματίζεται από τα άκρα τριών οστών:

• Το κάτω άκρο του μηριαίου οστού ή του μηρού.
• Το άνω άκρο του κνημιαίου οστού ή της κνήμης.
• Την επιγονατίδα.

 

Παχείς ανθεκτικές δέσμες ιστών που ονομάζονται σύνδεσμοι, συνδέουν τα οστά και σταθεροποιούν την άρθρωση. Μια λεία επίστρωση με ελαστικές ιδιότητες που ονομάζεται χόνδρος καλύπτει τα άκρα των οστών και τα εμποδίζει να τρίβονται μεταξύ τους, επιτρέποντας ευέλικτη, σχεδόν χωρίς τριβή κίνηση. Ο χόνδρος επίσης απορροφά τους κραδασμούς προστατεύοντας τα οστά από τις μεταξύ τους φορτίσεις. Τέλος, ένας μαλακός ιστός που ονομάζεται αρθρικός υμένας καλύπτει την άρθρωση και παράγει ένα λιπαντικό υγρό που μειώνει την τριβή και τη φθορά. Κάθε ασθενής είναι μοναδικός και μπορεί να αισθανθεί πόνο στο γόνατο για διαφορετικούς λόγους.

Μια συχνή αιτία πόνου στο γόνατο είναι η οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ). Η ΟΑ καλείται μερικές φορές εκφυλιστική αρθρίτιδα, επειδή είναι μια κατάσταση «φθοράς» που έχει ως αποτέλεσμα τη φθορά του χόνδρου στις αρθρώσεις. Όταν ο χόνδρος φθείρεται, τα οστά τρίβονται μεταξύ τους προκαλώντας πόνο και δυσκαμψία.

Μια ακόμη συχνή αιτία πόνου στο γόνατο είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα (ΡΑ). Η ΡΑ προκαλεί χημικές μεταβολές στο χόνδρο των αρθρώσεων, ή στον αρθρικό υμένα, με αποτέλεσμα την πάχυνσή του και τη δημιουργία φλεγμονής. Με τη σειρά του το αρθρικό υγρό καταστρέφει τον χόνδρο. Το τελικό αποτέλεσμα είναι απώλεια χόνδρου, πόνος και δυσκαμψία. Εάν δεν έχετε νιώσει επαρκή ανακούφιση με επιλογές συντηρητικής θεραπείας όπως χρήση νάρθηκα, φαρμακευτική αγωγή ή έγχυση αρθρικού υγρού, ο γιατρός σας ενδέχεται να σας προτείνει ολική αρθροπλαστική γόνατος.

 

Συμπτώματα

Μια άρθρωση γόνατος που επηρεάζεται από αρθρίτιδα μπορεί να είναι επώδυνη. Γενικά, ο πόνος αναπτύσσεται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, αν και είναι επίσης δυνατή η ξαφνική εμφάνιση του. Υπάρχουν και άλλα συμπτώματα:

• Η άρθρωση μπορεί να γίνει δύσκαμπτη και πρησμένη, καθιστώντας δύσκολη την κάμψη και την ανόρθωση του γονάτου.
• Ο πόνος και το πρήξιμο μπορεί να είναι χειρότερα το πρωί.
• Η έντονη δραστηριότητα μπορεί να προκαλέσει έξαρση του πόνου.
• Χαλαρά θραύσματα χόνδρου και άλλου ιστού μπορεί να παρεμποδίσουν την ομαλή κίνηση των αρθρώσεων. Το γόνατο μπορεί να κλειδώσει ή να κολλήσει κατά τη διάρκεια της κίνησης.
• Ο πόνος μπορεί να προκαλέσει αίσθημα αδυναμίας στο γόνατο.
• Πολλοί άνθρωποι με αρθρίτιδα σημειώνουν αυξημένο πόνο στις αρθρώσεις με τις αλλαγές του καιρού.

 

Εξετάσεις από τον γιατρό

Κατά τη διάρκεια του ραντεβού σας, ο γιατρός σας θα μιλήσει μαζί σας για τα συμπτώματά σας και το ιατρικό ιστορικό σας, θα πραγματοποιήσει φυσική εξέταση και πιθανώς θα ζητήσει διαγνωστικές εξετάσεις, όπως ακτινογραφίες ή εξετάσεις αίματος.

 

Πρόληψη

Η αρθρίτιδα του γόνατος, μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από φλεγμονή και εκφυλισμό της άρθρωσης του γόνατος, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την κινητικότητα και την ποιότητα ζωής. Ενώ ορισμένοι παράγοντες κινδύνου για την αρθρίτιδα είναι εκτός ελέγχου, η υιοθέτηση ορισμένων προληπτικών μέτρων μπορεί να βοηθήσει στην ελαχιστοποίηση της πιθανότητας εμφάνισης αρθρίτιδας του γόνατος:

• Διατηρήστε ένα υγιές βάρος: Το υπερβολικό σωματικό βάρος ασκεί πρόσθετη πίεση στις αρθρώσεις των γονάτων. Διατηρώντας ένα υγιές βάρος μέσω μιας ισορροπημένης διατροφής και της τακτικής άσκησης, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης αρθρίτιδας και να ανακουφίσετε την πίεση στα γόνατα.
• Τακτική άσκηση: Ασχοληθείτε με ασκήσεις που προάγουν την ευλυγισία και τη δύναμη των αρθρώσεων, όπως το κολύμπι, το ποδήλατο και το περπάτημα. Αυτές οι δραστηριότητες βοηθούν στη διατήρηση της λειτουργίας των αρθρώσεων και στη μείωση του κινδύνου αρθρίτιδας.
• Προστατευτικός εξοπλισμός: Εάν συμμετέχετε σε δραστηριότητες που ενέχουν κίνδυνο για τα γόνατα, όπως αθλήματα επαφής ή ορισμένα επαγγέλματα, χρησιμοποιήστε τον κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη τραυματισμών που μπορεί να συμβάλουν στην ανάπτυξη αρθρίτιδας.
• Σωστή στάση και μηχανική σώματος: Διατηρήστε καλή στάση και εξασκηθείτε στη σωστή μηχανική του σώματος, ειδικά όταν σηκώνετε βαριά αντικείμενα ή εκτελείτε επαναλαμβανόμενες εργασίες. Αυτό μειώνει την περιττή καταπόνηση στα γόνατα.

 

Θεραπεία

Εάν η αρθρίτιδα του γόνατος έχει ήδη αναπτυχθεί, διάφορες θεραπευτικές επιλογές στοχεύουν στην ανακούφιση του πόνου, στη βελτίωση της λειτουργίας των αρθρώσεων και στη βελτίωση της συνολικής ποιότητας ζωής. Εδώ είναι τα βασικά συστατικά της θεραπείας της αρθρίτιδας του γόνατος:

• Φάρμακα: Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ), τα αναλγητικά και οι ενέσεις κορτικοστεροειδών συχνά συνταγογραφούνται για τη διαχείριση του πόνου και της φλεγμονής που σχετίζονται με την αρθρίτιδα του γόνατος.
• Φυσικοθεραπεία: Ένα προσαρμοσμένο πρόγραμμα άσκησης που έχει σχεδιαστεί από έναν φυσιοθεραπευτή μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση των μυών γύρω από το γόνατο, στη βελτίωση της ευλυγισίας των αρθρώσεων και στη βελτίωση της συνολικής κινητικότητας.
• Τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής: Η υιοθέτηση ενός φιλικού τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης βάρους, των ασκήσεων χαμηλής πρόσκρουσης και της χρήσης βοηθητικών συσκευών, μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη υγεία των γονάτων.
• Ενέσεις στις αρθρώσεις: Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ενέσεις υαλουρονικού οξέος ή πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια (PRP) μπορεί να θεωρηθεί ότι παρέχουν προσωρινή ανακούφιση και προάγουν τη λίπανση των αρθρώσεων.
• Χειρουργική επέμβαση: Σε προχωρημένες περιπτώσεις, χειρουργικές επεμβάσεις όπως αρθροσκόπηση, επανευθυγράμμιση της άρθρωσης ή αντικατάσταση γόνατος μπορεί να συνιστώνται για την αντιμετώπιση του έντονου πόνου και της βλάβης των αρθρώσεων.
• Βοηθητικές συσκευές: Η χρήση υποστηρικτικών συσκευών, όπως σιδεράκια γονάτων ή μπαστούνια, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της καταπόνησης των αρθρώσεων και στη βελτίωση της κινητικότητας.

Τα εξατομικευμένα σχέδια θεραπείας, που συχνά περιλαμβάνουν συνδυασμό αυτών των προσεγγίσεων, προσαρμόζονται στις συγκεκριμένες ανάγκες κάθε ατόμου και στη σοβαρότητα της αρθρίτιδας του γόνατος. Η τακτική επικοινωνία με τους γιατρούς είναι ζωτικής σημασίας για την παρακολούθηση των συμπτωμάτων και την προσαρμογή του σχεδίου θεραπείας όπως απαιτείται.

 

Ανάρρωση

Μετά από κάθε είδους χειρουργική επέμβαση για την αρθρίτιδα του γόνατος, ακολουθεί περίοδος ανάρρωσης. Ο χρόνος αποθεραπείας και αποκατάστασης εξαρτάται από τον τύπο της χειρουργικής επέμβασης. Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει φυσικοθεραπεία για να σας βοηθήσει να ανακτήσετε τη δύναμη στο γόνατό σας και να αποκαταστήσετε το εύρος κίνησης. Ανάλογα με τη διαδικασία που ακολουθήθηκε, μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε πατερίτσες ή μπαστούνι για κάποιο χρονικό διάστημα.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση ανακουφίζει από τον πόνο και καθιστά δυνατή την πιο εύκολη εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων. Αυτές είναι μόνο συστάσεις και ενδέχεται να μην ισχύουν για κάθε περίπτωση.