Τι είναι μηνίσκος;

Ο μηνίσκος είναι μια κρίσιμη δομή στο ανθρώπινο σώμα, που παίζει ζωτικό ρόλο στη λειτουργία και τη σταθερότητα της άρθρωσης του γόνατος. Κάθε γόνατο έχει δύο μηνίσκους, οι οποίοι είναι σφήνες χόνδρου σε σχήμα C που βρίσκονται ανάμεσα στο μηριαίο οστό και την κνήμη.

Αυτές οι σφηνοειδείς δομές εξυπηρετούν πολλαπλές λειτουργίες μέσα στην άρθρωση του γόνατος. Πρώτον, λειτουργούν ως αμορτισέρ, κατανέμοντας το βάρος και την πίεση που ασκείται στο γόνατο κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων όπως το περπάτημα, το τρέξιμο και το άλμα. Αυτό βοηθά στην προστασία του αρθρικού χόνδρου, ο οποίος καλύπτει τα άκρα των οστών και επιτρέπει την ομαλή κίνηση των αρθρώσεων. Ακόμα οι μηνίσκοι συμβάλλουν στη σταθερότητα του γόνατος εμβαθύνοντας την επαφή μεταξύ μηριαίου και κνήμης. Αυτή η αυξημένη σταθερότητα είναι ιδιαίτερα σημαντική κατά τη διάρκεια κινήσεων που περιλαμβάνουν περιστροφή ή αλλαγές κατεύθυνσης.

Ο τραυματισμός του μηνίσκου είναι ένα κοινό ορθοπεδικό πρόβλημα, που εμφανίζεται συχνά κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων που περιλαμβάνουν στροφή του γόνατος ή άμεσο τραυματισμό κατά την πτώση. Οι αθλητές, ιδιαίτερα όσοι ασχολούνται με αθλήματα που απαιτούν ξαφνικές στάσεις και στροφές, είναι πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς μηνίσκου. Ωστόσο, ο εκφυλισμός που σχετίζεται με την ηλικία μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ρήξεις μηνίσκου, ειδικά σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Τι είναι ρήξη μηνίσκου;

Όπως πολλοί τραυματισμοί στο γόνατο, έτσι και μία ρήξη μηνίσκου μπορεί να είναι επώδυνη και εξουθενωτική. Δυστυχώς, είναι αρκετά συνηθισμένο. Στην πραγματικότητα, μια ρήξη μηνίσκου είναι ένας από τους πιο συχνά εμφανιζόμενους τραυματισμούς χόνδρου του γόνατος.

Οι ρήξεις μηνίσκου είναι κοινές σε αθλήματα επαφής όπως το ποδόσφαιρο καθώς και σε αθλήματα χωρίς επαφή που απαιτούν άλματα, όπως το βόλεϊ. Μπορούν να συμβούν όταν ένα άτομο αλλάζει κατεύθυνση ξαφνικά ενώ τρέχει και συχνά συμβαίνουν ταυτόχρονα με άλλους τραυματισμούς στο γόνατο, όπως τραυματισμό του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου. Οι ρήξεις μηνίσκου αποτελούν ιδιαίτερο κίνδυνο για τους μεγαλύτερους αθλητές αφού ο μηνίσκος εξασθενεί με την ηλικία. Πάνω από το 40% των ατόμων 65 ετών έχουν πρόβλημα με τον μηνίσκο.

Ελέγξτε εάν έχετε ρήξη μηνίσκου

Μια ρήξη μηνίσκου συμβαίνει συνήθως όταν στρίβετε το γόνατό σας ενώ αθλείστε. Μπορεί όμως να συμβεί και από πιο μικροτραυματισμούς όπως το στρίψιμο κατά την όρθια στάση.

Συμπτώματα:

• Πόνος
• Οίδημα
• Αστάθεια της άρθρωσης του γόνατος και μειωμένη λειτουργικότητα γόνατος – μείωση εύρους τροχιάς.

Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τη θέση και την έκταση της ρήξης του μηνίσκου. Ο τραυματισμός μπορεί να προέλθει από απότομες στροφικές κινήσεις ή από συνεχείς μικροκαταπονήσεις. Μπορεί επίσης να παρουσιαστούν λόγο ύπαρξης εκφυλιστικών αλλοιώσεων. Αναφορικά, οι ρήξεις του έσω μηνίσκου είναι πολύ πιο συχνές από τις αντίστοιχες στον έξω. Τα συμπτώματα μετά τη ρήξη μηνίσκου είναι ευαισθησία ή και πόνος κατά την πίεση του έσω ή του έξω μεσάρθριου διαστήματος στην περιοχή του γόνατος, ανάλογα με ποιος μηνίσκος έχει υποστεί ρήξη, ο έσω ή ο έξω μηνίσκος.

 

Πώς να ανακουφίσετε τα συμπτώματα μιας ρήξης μηνίσκου

Υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να ανακουφίσετε τα συμπτώματα μιας ρήξης μηνίσκου.

Τι πρέπει να κάνετε

• σταματήστε οποιαδήποτε άσκηση ή δραστηριότητα και ξεκουράστε το γόνατό σας όποτε μπορείτε κατά τις πρώτες μέρες
• βάλτε μια παγοκύστη (ή σακούλα με κατεψυγμένα μπιζέλια) τυλιγμένα σε μια πετσέτα στο γόνατό σας για έως και 20 λεπτά κάθε 2 έως 3 ώρες
• τυλίξτε έναν επίδεσμο γύρω από το γόνατό σας ή φορέστε ένα στήριγμα γονάτων – αφαιρέστε το όταν κοιμάστε
• κρατήστε το πόδι σας σηκωμένο σε ένα μαξιλάρι όσο το δυνατόν περισσότερο
• πάρτε παρακεταμόλη για να απαλύνετε τον πόνο

Τι δεν πρέπει να κάνετε

• Αποφύγετε τα ζεστά μπάνια
• μην πίνετε αλκοόλ
• μην κάνετε μασάζ στο γόνατό σας
• μην μεταφέρετε τίποτα βαρύ
• μην σταματήσετε τελείως να κινείτε το γόνατό σας – μετά από λίγες μέρες ξεκούρασης, προσπαθήστε να κάνετε μερικές απαλές κινήσεις

 

Πώς γίνεται η διάγνωση μιας ρήξης μηνίσκου;

Φυσική εξέταση

Αφού συζητήσετε τα συμπτώματά σας και το ιατρικό ιστορικό σας, ο ορθοπαιδικός σας θα εξετάσει το γόνατό σας. Θα ελέγξει για ευαισθησία κατά μήκος της γραμμής της άρθρωσης του μηνίσκου. Αυτό συχνά σηματοδοτεί μία ρήξη. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ο ορθοπαιδικός σας θα αναζητήσει σημάδια ευαισθησίας κατά μήκος της γραμμής της άρθρωσης.

Μία από τις κύριες εξετάσεις για ρήξεις μηνίσκου είναι η εξέταση McMurray. Ο γιατρός σας θα λυγίσει το γόνατό σας, στη συνέχεια θα το ισιώσει και θα το περιστρέψει. Αυτό δημιουργεί ένταση σε έναν σχισμένο μηνίσκο. Εάν έχετε ρήξη μηνίσκου, αυτή η κίνηση μπορεί να προκαλέσει πόνο στην άρθρωση.

Απεικονιστικά τεστ

Επειδή άλλοι τραυματισμοί στο γόνατο μπορεί να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα, ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει απεικονιστικές εξετάσεις για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση.

• Ακτινογραφίες. Οι ακτίνες Χ παρέχουν εικόνες πυκνών δομών, όπως τα οστά. Αν και μια ακτινογραφία δεν θα δείξει ρήξη μηνίσκου, ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει να αναζητήσει άλλες αιτίες πόνου στο γόνατο, όπως η οστεοαρθρίτιδα.
• Απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (MRI). Μια μαγνητική τομογραφία αξιολογεί τους μαλακούς ιστούς στην άρθρωση του γόνατος, συμπεριλαμβανομένων των μηνίσκων, των χόνδρων, των τενόντων και των συνδέσμων.

 

Η θεραπευτική αντιμετώπιση:

Η θεραπεία για έναν τραυματισμό μηνίσκου εξαρτάται από τον τύπο και την έκταση της ρήξης. Διαχωρίζεται σε συντηρητική και χειρουργική αποκατάσταση. Η συντηρητική εφαρμόζεται σε μικρής εκτάσεως, σταθερές ρήξεις της αγγειούμενης περιφέρειας του μηνίσκου. Αυτή περιλαμβάνει περιορισμό των αθλητικών δραστηριοτήτων, ελαστική περίδεση για προληπτικούς λόγους και αποφυγή κινήσεων.

 

Μη Χειρουργική Θεραπεία

Πολλές ρήξεις μηνίσκου δεν χρειάζονται άμεση επέμβαση. Εάν τα συμπτώματά σας δεν επιμένουν και δεν έχετε πρήξιμο του γόνατος, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει μη χειρουργική θεραπεία.

• Το πρωτόκολλο RICE είναι αποτελεσματικό για τους περισσότερους τραυματισμούς που σχετίζονται με αθλήματα. Το RICE σημαίνει Rest (Ανάπαυση), Ice (Πάγος), Compression(Συμπίεση), και Elevation (Ανύψωση).
  • Ανάπαυση. Κάντε ένα διάλειμμα από τη δραστηριότητα που προκάλεσε τον τραυματισμό. Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να χρησιμοποιείτε πατερίτσες για να αποφύγετε να βάλετε όλο βάρος του σώματος σας στο πόδι σας.
  • Πάγος. Χρησιμοποιήστε κρύες συσκευασίες για 20 λεπτά τη φορά, πολλές φορές την ημέρα. Μην εφαρμόζετε πάγο απευθείας στο δέρμα.
  • Συμπίεση. Για να αποφύγετε επιπλέον οίδημα και απώλεια αίματος, φορέστε έναν ελαστικό συμπιεστικό επίδεσμο.
  • Ανύψωση. Για να μειώσετε το πρήξιμο, ξαπλώστε και σηκώστε το πόδι σας ψηλότερα από την καρδιά σας.
• Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ). Τα αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως η ασπιρίνη, η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη βοηθούν στη μείωση του πόνου και του οιδήματος.
• Ένεση στεροειδών. Ο γιατρός σας μπορεί να εγχύσει ένα κορτικοστεροειδές φάρμακο στην άρθρωση του γόνατός σας για να βοηθήσει στην εξάλειψη του πόνου και του οιδήματος.
• Άλλη μη χειρουργική θεραπεία. Οι ενέσεις βιολογικών φαρμάκων, όπως το πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια (PRP), μελετώνται επί του παρόντος και μπορεί να φανούν πολλά υποσχόμενες στο μέλλον για τη θεραπεία των ρήξεων του μηνίσκου.
• Μερικές φορές, μπορεί να συνιστάται φυσιοθεραπεία για να βοηθήσει στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση της κίνησης και της δύναμης στο γόνατο.

 

Χειρουργική Θεραπεία

Εάν τα συμπτώματά σας επιμένουν με μη χειρουργική θεραπεία, ο γιατρός σας μπορεί να προτείνει αρθροσκοπική χειρουργική επέμβαση.

Διαδικασία. Η αρθροσκόπηση γόνατος είναι μια από τις πιο κοινές χειρουργικές επεμβάσεις. Σε αυτή τη διαδικασία, ο χειρουργός εισάγει μια μικρή κάμερα μέσα από μια μικρή τομή στο γόνατο. Αυτό παρέχει μια καθαρή απεικόνιση του εσωτερικού του γόνατος. Στη συνέχεια, ο χειρουργός εισάγει χειρουργικά εργαλεία μέσω δύο ή τριών άλλων μικρών τομών για να κόψει ή να επιδιορθώσει τη ρήξη.

 

Πότε θα αισθανθεί καλύτερα το γόνατό μου;

Ο χρόνος αποθεραπείας για το γόνατό σας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου του πόσο σοβαρή είναι η ρήξη του μηνίσκου σας. Η πλήρης ανάρρωση από τη χειρουργική επέμβαση μπορεί να διαρκέσει 4 έως 6 εβδομάδες, ανάλογα με τον τύπο της επέμβασης που εκτελείται καθώς και άλλους παράγοντες. Αλλά να έχετε κατά νου ότι οι άνθρωποι θεραπεύονται επίσης με διαφορετικούς ρυθμούς. Στις περισσότερες περιπτώσεις η φυσικοθεραπεία χρησιμοποιείται μετά την επέμβαση για να ελαχιστοποιηθούν οι επιπλοκές και να επιταχυνθεί η ανάρρωση.

Εάν ο ιατρός σας συμφωνεί, θα μπορούσατε να ξεκινήσετε μια νέα δραστηριότητα που δεν θα επιδεινώσει τον πόνο στο γόνατό σας όσο αναρρώνετε. Για παράδειγμα, οι δρομείς θα μπορούσαν να δοκιμάσουν να κολυμπήσουν. Ό,τι και να κάνετε, μην βιάζεστε. Μην προσπαθήσετε να επιστρέψετε στο παλιό επίπεδο σωματικής σας δραστηριότητας έως ότου:

• Μπορείτε να λυγίσετε και να ισιώσετε πλήρως το γόνατό σας χωρίς πόνο.
• Δεν αισθάνεστε πόνο στο γόνατό σας όταν περπατάτε, κάνετε τζόκινγκ, σπριντ ή πηδάτε.
• Το γόνατό σας δεν είναι πλέον πρησμένο.
• Το τραυματισμένο γόνατό σας είναι τόσο δυνατό όσο και το μη τραυματισμένο γόνατό σας.

 

Πώς μπορώ να αποτρέψω μια ρήξη μηνίσκου;

Οι ρήξεις μηνίσκου είναι δύσκολο να αποφευχθούν, καθώς είναι συνήθως αποτέλεσμα ατυχήματος. Ωστόσο, ορισμένες προφυλάξεις μπορεί να μειώσουν τους κινδύνους τραυματισμού στο γόνατο. Θα πρέπει να:

• Διατηρήσετε τους μύες των μηρών σας δυνατούς με τακτικές ασκήσεις.
• Κάνετε προθέρμανση πριν από την σωματική άσκηση
• Δώσετε χρόνο στο σώμα σας να ξεκουραστεί μεταξύ των προπονήσεων. Οι κουρασμένοι μύες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο τραυματισμού.
• Βεβαιωθείτε ότι τα παπούτσια σας έχουν αρκετή στήριξη και εφαρμόζουν σωστά.
• Διατηρήσετε την ευελιξία σας.

 

Πόσο ασφαλής είναι η επέμβαση;

Η ασφάλεια μιας επέμβασης ρήξης μηνίσκου, όπως κάθε χειρουργική επέμβαση, εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Οι ρήξεις μηνίσκου είναι ένα κοινό ορθοπεδικό ζήτημα και η χειρουργική επέμβαση συχνά εξετάζεται όταν οι συντηρητικές θεραπείες αποδεικνύονται ανεπαρκείς. Η ασφάλεια της επέμβασης επηρεάζεται από τον τύπο της χειρουργικής επέμβασης που εκτελείται, τη γενική υγεία του ασθενούς και την ικανότητα της χειρουργικής ομάδας.

Γενικά, η αρθροσκοπική επέμβαση μηνίσκου θεωρείται ασφαλής και σχετίζεται με σχετικά χαμηλό κίνδυνο επιπλοκών. Οι σοβαρές επιπλοκές είναι σπάνιες, αλλά όπως κάθε χειρουργική επέμβαση, υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι, όπως μόλυνση, αιμορραγία και ανεπιθύμητες αντιδράσεις στην αναισθησία.

Οι παράγοντες του ασθενούς παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ασφάλεια της επέμβασης. Τα άτομα με υποκείμενες παθήσεις μπορεί να έχουν υψηλότερο κίνδυνο επιπλοκών και η συνολική υγεία τους θα πρέπει να αξιολογείται προσεκτικά πριν από τη χειρουργική επέμβαση. Είναι σημαντικό για τους ασθενείς να κοινοποιούν το ιατρικό τους ιστορικό, συμπεριλαμβανομένων τυχόν φαρμάκων που λαμβάνουν, με τον ιατρό τους για να διασφαλιστεί μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση.

 

Συνοπτικά, ο μηνίσκος παρέχει σταθερότητα, απορρόφηση κραδασμών και βοηθάει στην ομαλή κίνηση. Η κατανόηση του ρόλου του και η λήψη κατάλληλων μέτρων για την πρόληψη και τη θεραπεία τραυματισμών είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της βέλτιστης υγείας και λειτουργίας του γόνατος.